LEMMER - Steeds meer huishoudens steken de haard of kachel aan als het buiten koud is. Helaas is het stoken van hout schadelijk voor het milieu en de volksgezondheid. Bovendien kan het veel overlast veroorzaken in de buurt, zeker in een dichtbebouwd gebied. Echter, door brandhout verantwoord te stoken kun je veel hinder voorkomen.

“By de ferbrâning fan hout komme der in protte skealike stoffen frij”, vertelt Cor Schotanus, beleidsmedewerker milieu en duurzaamheid bij gemeente De Fryske Marren. “Houtkachels en iepen hurden soargje foar mear fersmoarging fan lucht as oare foarmen fan wenningferwaarming. Ek yn hûs komme der skealike stoffen en gassen frij, sa as fynstof, roet en koalmonokside. Op it earste each sjochst dêr niks fan, mar it kin - ek by lytse bytsjes - serieuze problemen mei de sûnens feroarsaakje. Foaral bern krije earder lêst fan ‘e luchtwegen. Neist je eigen wolwêzen en dat fan je bern, kinne ek buorlju lêst krije fan houtreek.” Eén op de vijf Nederlanders zegt er weleens hinder van te ondervinden, vooral met windstil en mistig weer blijft de rook langer hangen. Cor: “In hurdfjoer is gesellich, mar it hat ek in oare kant. Dêr moatte wy meielkoar each foar ha.”

Verantwoord stoken

“In onze gemeente krijgen we regelmatig meldingen binnen van overlast door houtrook”, zegt Laurens Potijk. Hij is werkzaam als toezichthouder bij De
Fryske Marren en bemiddelt onder andere bij problemen in de openbare ruimte. “Veel mensen ervaren de rookontwikkeling en geur als onprettig. Mensen met luchtwegproblemen - zoals astma of COPD - kunnen er veel last van hebben. Als gemeente kunnen we het stoken van hout niet verbieden. Daarom willen we gebruikers van haarden en kachels graag informeren over verantwoord stookgedrag. Hoeveel schadelijke stoffen er vrijkomen, hangt namelijk grotendeels af van de manier waarop je stookt.”

‘Goede’ rook is kleurloos

Laurens: “Verantwoord stoken vereist echter wél de nodige aandacht. Een goed vuur geeft hooguit een beetje witte of kleurloze rook én zorgt voor volledige verbranding van het hout. Ik raad elke stoker dan ook aan om regelmatig even buiten te kijken hoe de rook uit de schoorsteen eruitziet. Wanneer er zwarte of (blauw)grijze rook uitkomt, dan is het hout te nat of niet geschikt als brandhout. Bij de verbranding van bewerkt en behandeld hout - zoals afvalhout, spaanplaat of geïmpregneerd tuinhout - kunnen giftige dampen ontstaan. Dat moet je niet willen: het is onveilig en schadelijk voor het milieu en de mensen in je omgeving.”

Het gesprek aangaan

Uit onderzoek is gebleken dat ongeveer tien procent van de Nederlandse huishoudens een met hout gestookte installatie heeft. Dat aantal neemt de komende jaren alleen maar toe, vanwege de toegenomen gasprijs. Laurens: “Juist daarom is het belangrijk problemen bespreekbaar te maken. Mensen die overlast ervaren door houtrook raden we aan om eerst eens in gesprek te gaan met degenen die hout stoken. Een goed gesprek is tenslotte altijd het beste startpunt. Als buurtbewoners er samen niet uitkomen, kunnen ze contact opnemen met de gemeente. Samen bekijken we dan welke oplossingen er zijn.”

Wilt u overlast voorkomen?

Neem dan deze stooktips in acht:

  • Zorg voor het juiste vermogen (kW) van uw kachel. Het aantal kilowatt dient in verhouding te staan met de ruimte die u wilt verwarmen.
  • Laat uw schoorsteen en rookkanaal goed afstemmen op uw haard of kachel.
  • Laat minstens één keer paar jaar uw schoorsteen vegen door een erkend vakman.
  • Maak een houtvuur aan met aanmaakblokjes en kleinehoutjes.
  • Stook alleen droog, onbehandeld hout.
  • Stook niet bij windstil of mistig weer.
  • Ventileer de ruimte waar gestookt wordt extra goed.
  • Zorg voor volledige luchttoevoer. Knijp de kachel nooit af, ook niet als het vuur goed op gang is.
  • Controleer regelmatig of u goed stookt. Is de rook uit uw schoorsteen kleurloos, dan gaat het goed.
  • Laat een houtvuur vanzelf uitbranden.

Wil u meer lezen? Kijk dan op rivm.nl.