De provincie kiest bewust voor het versterken van ‘boerdiversiteit’ als basis voor veerkracht. ‘Boerdiversiteit’ weerspiegelt zowel de veelzijdigheid van boeren als de samenwerking tussen landbouw en natuur. Vijf ontwikkelpaden staan hierbinnen centraal: hightech open systemen, duurzame landbouwsystemen, landbouw gecombineerd met natuur- en landschapsbeheer, multifunctionele bedrijven en hightech gesloten systemen. Deze aanpak biedt ruimte aan innovatie en maatschappelijke waarden. Gedeputeerde Abel Kooistra: “Met deze uitvoeringsagenda zetten we in op een toekomstbestendige landbouwsector, waarin boerdiversiteit en innovatie centraal staan en die via maatschappelijke diensten bijdraagt aan natuurbeheer, waterkwaliteit, duurzame energie en leefbaarheid.”
Thema’s en acties
De agenda bevat negen thematische actielijnen die samen de koers bepalen voor de toekomst van de Friese agrofoodsector. Zo wordt ingezet op het versterken van het verdienvermogen en toekomstperspectief van boeren, onder andere door regelgeving te optimaliseren, verbreding te stimuleren en jonge boeren te ondersteunen. Ook wordt gewerkt aan goed, veilig en voldoende voedsel, met aandacht voor de ontwikkeling van korte ketens en de het belang van grasland in Fryslân. Vertrouwen in innovatie staat centraal door het aanjagen van nieuwe producten, diensten en ideeën die bijdragen aan een toekomstbestendige sector. Wat betreft grond en ruimte wordt toegewerkt naar een breed gedragen landbouwhoofdstructuur, waarin landbouwgrond behouden kan blijven en de bestaanszekerheid van agrariërs beter kan worden gewaarborgd. Biodiversiteit krijgt aandacht door boeren te ondersteunen als natuurbeheerders en de agrobiodiversiteit te bevorderen, bijvoorbeeld met Friese (vee-)rassen en gewassen.
Samenwerking en flexibiliteit
De agenda is tot stand gekomen met brede inbreng van boeren, overheden, kennisinstellingen en belangenorganisaties. Een deel van het budget is flexibel inzetbaar, waardoor ruimte ontstaat voor nieuwe initiatieven en bijsturing op basis van actuele ontwikkelingen.
Financiën en monitoring
Voor de uitvoering is tot maart 2027 circa €1,7 miljoen aan provinciale middelen beschikbaar. Daarnaast verwacht de provincie via landelijke maatregelpakketten en het GLB (Gemeenschappelijk Landbouwbeleid) ook tientallen miljoenen euro’s in te kunnen zetten om de Friese landbouwsector verder te versterken en toekomstbestendig te maken. De voortgang van de Uitvoeringsagenda wordt zorgvuldig gemonitord.